Ontwerpmethoden
voor professionals
die bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen.
tot verandering
Onze samenleving staat voor verschillende grote maatschappelijke en transitie vraagstukken. Hoe creëren we bijvoorbeeld een gezondere leefomgeving en bouwen we aan herstel van de natuur? Hoe maken we zorg beter betaalbaar en tegelijkertijd meer menselijk? Verandering is nodig om onze wereld socialer en duurzamer te maken en die verandering moeten we zelf in gang zetten. Dit doen we door innovaties en interventies te ontwikkelen die ons anders helpen kijken, denken, doen en die onze leefwereld helpen vormgeven.
KEMs -afgekort van Key Enabling Methodologies– spelen een sleutelrol in dit proces. Deze (ontwerp)methoden bieden professionals een effectieve en gerichte aanpak bij het ontwikkelen van innovaties en interventies. Zo dragen KEMs bij aan het teweegbrengen van de benodigde veranderingen.
Over deze website
Deze website is bedoeld om professionals, opdrachtgevers en beleidsmakers te informeren over KEMs en inspiratie te bieden over hoe deze in de praktijk kunnen worden ingezet. Op termijn hopen we meer concrete ondersteuning te kunnen bieden voor het inzetten van KEMs in de praktijk.
Over deze website / doel website
Deze website is bedoeld om professionals, opdrachtgevers en beleidsmakers te informeren over KEMs en inspiratie te bieden over hoe deze in de praktijk kunnen worden ingezet. Op termijn hopen we meer concrete ondersteuning te kunnen bieden voor het inzetten van KEMs in de praktijk.
De sleutel tot maatschappelijke impact
Key Enabling Methodologies (KEMs) –of ‘sleutelmethodologieën’- zijn een grote groep methoden, strategieën, processen en tools die bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen – zoals de energietransitie of de stijgende zeespiegel. Deze methoden bieden professionals handvatten om betekenisvolle interventies en innovaties te ontwikkelen waarmee we de veranderingen die onze samenleving nodig heeft in gang kunnen zetten.
Voor iedereen, toepasbaar door de getrainde professional
KEMs zijn relevant voor iedereen die aan een complexe maatschappelijke puzzel werkt: het bedrijfsleven, scholen, universiteiten, denkers, makers, beleidsmakers, consultants, opdrachtgevers, non-profitorganisaties en burgerinitiatieven. De succesvolle toepassing van KEMs vraagt echter om ruime kennis en ervaring en daarmee de sturing of begeleiding van een getrainde professional. Hij of zij weet hoe je de juiste KEM selecteert, beheerst het proces dat doorlopen moet worden en weet waarop te letten bij de uitvoering.
KEMs vandaan?
KEMs vandaan?
Sleutelrol voor innovatiebeleid
De oorsprong van KEMs ligt bij het (Missiegedreven) Innovatiebeleid. Hiermee wil het kabinet de innovatiekracht van Nederland verder ontwikkelen om maatschappelijke uitdagingen gezamenlijk en grondig aan te kunnen pakken. De term KEMs staat voor de groepen tools en methoden die hier een belangrijke rol in spelen. De KEM-onderzoeksagenda gaat dieper in op deze (groepen) methoden en het verdere onderzoek dat hiervoor nodig is. Wil je meer weten over wat deze agenda inhoudt en hoe deze tot stand is gekomen?
je KEMs?
De benodigde verandering versnellen
Maatschappelijke opgaven zijn door hun grootte en complexiteit niet zomaar op te lossen: verandering gaat langzaam en moet op verschillende niveaus plaatsvinden en worden geaccepteerd. Dit vraagt om jarenlange inzet én de ontwikkeling van vele en verschillende innovaties.
KEMs bieden professionals een effectieve, gerichte aanpak om interventies te ontwikkelen waarmee de benodigde verandering in gang kan worden gezet of versneld. Dit maakt ze hoogst waardevol voor verandertrajecten onder tijdsdruk.
Een mooi voorbeeld van hoe KEMs de ontwikkeling van impactvolle innovaties kunnen versnellen is Innofest. Innofest helpt startups hun innovatie sneller naar de markt te brengen door deze te testen op festivals en living labs (Experimentele Omgevingen). Met behulp van de Innofest Methode wordt er voor elke startup een passende testopstelling samengesteld uit verschillende KEMs. De KEMs vertellen daarbij iets over hoe je de verschillende aspecten van je innovatie kan testen en hoe je daarbij te werk kan gaan.
Een benadering voor complexiteit
Daarnaast geven KEMs professionals richting bij het aanpakken van complexiteit. Maatschappelijke opgaven zijn zonder uitzondering gecompliceerd: ze raken mens, maatschappij, omgeving en bestrijken tegelijkertijd meerdere vakgebieden. Deze methoden bieden een handvat om dit soort complexe puzzels aan te vliegen.
Zo bood de methode Vision in Design (Visie & Verbeelding) Redesigning Psychiatry bijvoorbeeld structuur voor het opstellen van een nieuwe visie op psychisch welzijn voor de toekomst van Nederland. Om dit goed te kunnen doen was er een holistische aanpak nodig waarin er naar verschillende factoren gekeken werd en er naar vele mensen kon worden geluisterd (Participatie & Co-creatie). Deze KEM bood een werkwijze voor de verkenning van de toekomstige context en de ontwikkeling van een normatief kader, bestaande uit een mensbeeld en maatschappijvisie.
ONDERZOEK naar DUURZAAM ONTWERP
Connie Bakker doet onderzoek naar het ontwerpen van producten voor de Circulaire Economie.
Impact verlagen door te ontwerpen voor langere levensduur.
Connie Bakker doet onderzoek naar het ontwerpen van producten voor de Circulaire Economie.
Acht categorieën KEMs
De KEM-onderzoeksagenda maakt onderscheidt tussen acht categorieën KEMs. Iedere categorie representeert een verzameling methoden, processen en strategieën, die als groep hetzelfde ‘doel’ dienen.
Visie & Verbeelding
Richting geven aan verandering door een (gezamenlijk) doel te onderzoeken, ontwerpen en/of visualiseren.
Participatie & Co-creatie
Het betrekken van belanghebbenden bij een vraagstuk om gezamenlijk de benodigde verandering te kunnen onderzoeken, vormgeven en teweegbrengen.
Gedrag & Empowerment
Verandering teweegbrengen door menselijk gedrag te leren begrijpen en te beïnvloeden, of mensen te betrekken bij maatschappelijke veranderingsprocessen.
Experimenteeromgevingen
Het aanjagen en vormgeven van experiment om innovaties klaar te stomen voor toepassing in de praktijk.
Waardecreatie & Opschaling
Nieuwe vormen van economische, maatschappelijke, culturele en/of ecologische waarde creëren en snelle opschaling van interventies mogelijk maken.
Institutionele Verandering
Inzicht geven in de effecten van instituties en ondersteunen van institutionele veranderingsprocessen.
Systeemverandering
Transities begrijpen en vormgeven door middel van een toekomstgerichte en systeemgerichte aanpak.
Monitoring & Effectmeting
De verandering die een interventie (binnen een systeem) teweegbrengt, monitoren, zodat er, waar nodig, bijgestuurd kan worden.
Acht categorieën KEMs
De KEM-onderzoeksagenda maakt onderscheidt tussen acht categorieën van KEMs. Iedere categorie representeert een verzameling methoden, processen en strategieën, die als groep hetzelfde ‘doel’ dienen.
Stip op de horizon
Richting geven aan verandering door een (gezamenlijk) doel te onderzoeken, ontwerpen en/of visualiseren.
Gezamenlijk verandering realiseren
Het betrekken van belanghebbenden bij een vraagstuk om gezamenlijk de benodigde verandering te kunnen onderzoeken, vormgeven en teweegbrengen.
Grip op gedrag
Verandering teweegbrengen door menselijk gedrag te leren begrijpen en te beïnvloeden, of mensen te betrekken bij maatschappelijke veranderingsprocessen.
Innoveren met behulp van experiment
Het aanjagen en vormgeven van experiment om innovaties klaar te stomen voor toepassing in de praktijk.
Waardevolle verandering
Nieuwe vormen van economische, maatschappelijke, culturele en/of ecologische waarde creëren en snelle opschaling van interventies mogelijk maken.
Working (with) the rules of the game
Inzicht geven in de effecten van instituties en ondersteunen van institutionele veranderingsprocessen.
Verandering vanuit systeemperspectief
Transities begrijpen en vormgeven door middel van een toekomstgerichte en systeemgerichte aanpak.
Meten & bijsturen
De verandering die een interventie (binnen een systeem) teweegbrengt, monitoren, zodat er, waar nodig, bijgestuurd kan worden.
KEMs in de praktijk
CASE
De MelkSalon
Sietske Klooster studeerde in 2003 af als industrieel ontwerper in Delft, werkt sindsdien als systeemontwerper en startte rond 2011 met de MelkSalon: een casus om te ontwikkelen aan nieuwe rollen voor ontwerp binnen grote systeemvraagstukken. Ze begon een ontwerpend onderzoek om de ‘doorgefokte’ melkindustrie in beweging te krijgen, de monocultuur te doorbreken – en Nederland zijn gevarieerde melkcultuur terug te geven, passend bij de tijd en vraagstukken van nu. ‘Wow, dit is bijzonder, dat wist ik niet!’
ONDERZOEK
Verbeelding in transities
Met behulp van de subsidieregeling SPRONG wordt het onderzoeksproject 'Verbeelding in Transities' uitgevoerd. Hierin werkt een overkoepelende onderzoeksgroep van negen deel-onderzoeksgroepen vanuit vier hogescholen samen in het Centre of Expertise for Creative Innovation om creatieve methoden te onderzoeken en te ontsluiten voor maatschappelijke vraagstukken.
KENNIS
Institutional transformation and planning
Strategieën voor institutioneel ontwerp, waarbij kennis over de aard en verscheidenheid van institutionele regels die het gedrag van actoren binnen beleidsnetwerken sturen, wordt ingezet om netwerkregels te beïnvloeden.
CASE
De MelkSalon
Sietske Klooster studeerde in 2003 af als industrieel ontwerper in Delft, werkt sindsdien als systeemontwerper en startte rond 2011 met de MelkSalon: een casus om te ontwikkelen aan nieuwe rollen voor ontwerp binnen grote systeemvraagstukken. Ze begon een ontwerpend onderzoek om de ‘doorgefokte’ melkindustrie in beweging te krijgen, de monocultuur te doorbreken – en Nederland zijn gevarieerde melkcultuur terug te geven, passend bij de tijd en vraagstukken van nu. ‘Wow, dit is bijzonder, dat wist ik niet!’
ONDERZOEK
Verbeelding in transities
Met behulp van de subsidieregeling SPRONG wordt het onderzoeksproject 'Verbeelding in Transities' uitgevoerd. Hierin werkt een overkoepelende onderzoeksgroep van negen deel-onderzoeksgroepen vanuit vier hogescholen samen in het Centre of Expertise for Creative Innovation om creatieve methoden te onderzoeken en te ontsluiten voor maatschappelijke vraagstukken.
KENNIS
Institutional transformation and planning
Strategieën voor institutioneel ontwerp, waarbij kennis over de aard en verscheidenheid van institutionele regels die het gedrag van actoren binnen beleidsnetwerken sturen, wordt ingezet om netwerkregels te beïnvloeden.
